30 Σεπτεμβρίου ~ 1 Οκτωβρίου 2023
Ο αγώνας ΣΠΑΡΤΑΘΛΟΝ είναι ένας ιστορικός υπερμαραθώνιος που λαμβάνει χώρα στο τέλος του Σεπτέμβρη κάθε χρόνο στην Ελλάδα. Είναι ένας από πλέον δύσκολους αγώνες υπεραποστάσεων παγκοσμίως και παράλληλα πολύ μεγάλου ενδιαφέροντος λόγω του ιστορικού του υπόβαθρου.
Το Σπάρταθλο αναβιώνει τα βήματα του Φειδιππίδη, ενός αρχαίου Αθηναίου δρομέα μεγάλων αποστάσεων, ο οποίος το 490 π.Χ., πριν από τη μάχη του Μαραθώνα, εστάλη στη Σπάρτη να ζητήσει βοήθεια στον πόλεμο που διεξήγαγαν οι Έλληνες με τους Πέρσες.
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο Φειδιππίδης έφτασε στη Σπάρτη μια μέρα μετά την αναχώρησή του από την Αθήνα.
Το 1984 ιδρύθηκε ο Διεθνής Σύνδεσμος «ΣΠΑΡΤΑΘΛΟΝ», ο οποίος από τότε μέχρι σήμερα διοργανώνει ανελλιπώς τον αγώνα κάθε Σεπτέμβρη.
Η Διαδρομή
Η διαδρομή του Σπάρταθλον διεξάγεται από σημείο σε σημείο, η ανύψωση ποικίλει από την επιφάνεια της θάλασσας μέχρι τα 1.200 μέτρα, πάνω σε ασφαλτοστρωμένο δρόμο, αμαξόδρομο και βουνίσια μονοπάτια. Σταθμοί βοήθειας είναι τοποθετημένοι κάθε τρία έως πέντε χιλιόμετρα και είναι εφοδιασμένοι με τροφή, νερό και άλλα αναψυκτικά καθώς επίσης και τα προσωπικά είδη των αθλητών. Ο αγώνας διεξάγεται κάτω από αστυνομική και ιατρική επίβλεψη με γιατρούς, φυσιοθεραπευτές και ασθενοφόρα που είναι διαθέσιμα καθόλη την 36ωρη διάρκεια του αγώνα.
Ο αγώνας είναι πολύ απαιτητικός, όχι μόνο λόγω της απόστασης, αλλά για τις χρονικές απαιτήσεις περάσματος των σημείων ελέγχου καθώς και τις καιρικές συνθήκες.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι κάθε ένα από τα σημεία ελέγχου έχει τους δικούς του χρονικούς περιορισμούς και ο δρομέας θα πρέπει να φθάσει πριν από τον επίσημο χρόνο κλεισίματος διότι διαφορετικά θα αποκλειστεί από τον αγώνα.
Για να μπορέσει να σχεδιάσει αποτελεσματικά την πορεία του είναι χρήσιμο να δει τον αγώνα κατά τη σειρά των τομέων, όπως εμφανίζονται στο οδικό εγχειρίδιο.
Τομέας Κορίνθου
Αφήνοντας τη γραμμή εκκίνησης στη βάση της φημισμένης Ακρόπολης της Αθήνας οι αθλητές κατευθύνονται για το πεζοδρομημένο τμήμα της οδού Αποστόλου Παύλου, περνούν τον ηλεκτρικό σταθμό του Θησείου και μπαίνουν στην πλατεία Αγ.Ασωμάτων όπου θα στρίψουν αριστερά στην οδό Ερμού. Σχεδόν αμέσως τους κάνει νόημα η Ιερά Οδός και οι δρομείς θα μείνουν σ΄ αυτή την ιστορική πορεία μέχρι τη Μονή Δαφνίου, όπου θα διασχίσουν την Εθνική Οδό Αθηνών – Κορίνθου και θα συνεχίσουν μέσω Ασπροπύργου στην Ελευσίνα (24,2 χλμ). Γυρνώντας στην παλιά Εθνική Οδό προς Κόρινθο θα περάσουν διαδοχικά τον Λουτρόπυργο, τα Μέγαρα (Μαραθώνια απόσταση 42,5 χλμ), την Κινέτα και τους Αγίους Θεοδώρους για να φθάσουν στον Ισθμό και τη γέφυρα πάνω από το κανάλι (78,5 χλμ).
Η διαδρομή μέχρις εδώ είναι μία σειρά από βαθμιαίες ανόδους και καθόδους, κοντά στη θάλασσα, αλλά τώρα στρεφόμαστε νότια μέσα στα χωράφια και την Πελοπόννησο. Σύντομα, μετά τη γέφυρα (2,5 χλμ) οι δρομείς στρίβουν αριστερά για το σημείο Ελέγχου 22, στο Εργοστάσιο της CROWN HELLAS CAN (81 χλμ.).
Τομέας Νεμέας
Ο στενός δρόμος συνεχίζει προς τα Εξαμίλια και την Αρχαία Κόρινθο. Κατηφορίζοντας μέσα από το κέντρο της Αρχαίας Κορίνθου, οι δρομείς στρίβουν δεξιά στο Ναό του Απόλλωνα και συνεχίζουν μέσα από τους πορτοκαλεώνες για τον Άσσο (100,5 χλμ). Εδώ αρχίζει η ανάβαση των λόφων που χωρίζουν την Αρχαία Νεμέα από τη Θάλασσα. Κατά μήκος αυτής της ελικοειδούς ανάβασης (351 μέτρα σε 24 χλμ.) ο δρόμος περνάει από τα χωριά Ζευγολατιό και Χαλκείο για το σημείο ελέγχου 35, μπαίνοντας στη Νεμέα (124 χλμ.) περνώντας κατά μήκος των μνημείων του αρχαίου πολιτισμού και του πρόσφατα ανασκαφέντος σταδίου.
Τομέας Λυρκείας
Συνεχίζοντας σε έναν αγροτικό δρόμο, όπου οι συνθήκες έχουν αλλάξει λίγο τις τελευταίες δύο δεκαετίες, πρέπει να προσέξουμε λίγο γιατί είναι εύκολο να σκοντάψει κανείς σε πέτρες ή νερόλακκους που είναι συνεχώς διασκορπισμένοι κατά μήκος του δρόμου. Είναι τώρα που μέσα στο απογευματινό σκοτάδι, για πολλούς δρομείς, μια υγρή δροσιά αρχίζει να κατηφορίζει από τη δασωμένη βουνοπλαγιά. Ένα λιμανάκι στο σκοτάδι είναι το χωριό Μαλανδρένι (140,2 χλμ.) πριν από μία ακόμη βραχώδη κάθοδο και μία σύντομη ανάβαση στο βόρειο-δυτικό τμήμα της Εθνικής Οδού Ε65 και του σημείου ελέγχου 43 στη Λυρκεία (148,5 χλμ.).
Τομέας Βουνού Και Νεστάνης
Η Λυρκεία είναι ένα ζωντανό σημείο αυτή την ειδική νύχτα και είναι συχνά πλημμυρισμένη από επισκέπτες καθώς και υποστηρικτές που έρχονται να δειπνίσουν και να παρακολουθήσουν τον αγώνα καθώς προχωράει από αυτό το σημαντικό σημείο. Αφήνοντας πίσω τους το άρωμα του καφέ και της τσίκνας από το σουβλάκι, οι δρομείς ακολουθούν το δρόμο που ελίσσεται νωχελικά προς τα πάνω, εγκαταλείπουν γρήγορα τον πολιτισμό. Στα επόμενα 13 χλμ. ο δρομέας θα ανεβεί κάποια 960 μέτρα για να πλησιάσει στη κορφή του περάσματος του Σάγκα στην πλευρά του Αρτεμισίου. Οι στόχοι είναι το χωριό Καπαρέλλι (154,1 χλμ) και μετά το σημείο ελέγχου 47 στη βάση του βουνού (159,3 χλμ.). Το να φτάσεις στην κορυφή του Σάγκα δεν σημαίνει κατόρθωμα και θα πρέπει να προσέξεις πολύ το προδοτικό στριφτό μονοπάτι. Από την κορυφή (1.100 μ.) υπάρχει μια απότομη κατάβαση και ένα ζίγκ-ζάγκ μονοπάτι προς το χωρίο Σάγκας (164,3 χλμ.) στην Αρκαδία, όπου η διαδρομή ενώνεται ξανά με το λιθόστρωτο δρόμο, με τη συχνά απαραίτητη γρήγορη επιτάχυνση για το σημείο ελέγχου 52, στη Νεστάνη (172 χλμ.)
Τομέας Τεγέας
Από τη Νεστάνη ο δρομέας διευκολύνεται σταδιακά προς την πεδιάδα της Τρίπολης και περνάει διαδοχικά από μικρά χωριουδάκια και το Ζευγολατειό της Αρκαδίας. Τώρα ο δρόμος είναι ανάμεσα από επίπεδα αγροτεμάχια που συχνά είναι σκεπασμένα με την πρωινή ομίχλη μέχρι να ανατείλει ο ήλιος πάνω από σημείο ελέγχου 60 στην Τεγέα (195 χλμ.). Εδώ ο δρομέας έχει ανάγκη να πάρει φυσικές δυνάμεις, παρόλο που μένουν μόνον 50 χλμ. για τη Σπάρτη, υπάρχει συχνά μία ακόμη αποκαρδιωτική προσπάθεια μέσα στην ανελέητη ζέστη της καινούργιας μέρας.
Τομέας Σπάρτης
Από την Τεγέα ο δρόμος ξαναπαίρνει την τελική ανοδική πορεία του αγώνα ανεβαίνοντας από τα 640μ μέχρι τα 975 μ. σε ένα διάστημα 22 χλμ. Οι δρομείς θα περάσουν από τα χωριά Καμάρι (196,8 χλμ.) και τη Μανθυρέα (202,1 χλμ.) όπου ο δρόμος ελίσσεται και στρίβει ανάμεσα σε ένα καταπράσινο τοπίο, το οποίο είναι ορατό μέχρι εκεί που φθάνει το μάτι. Τα τελευταία 28 χιλιόμετρα για τη Σπάρτη είναι σχεδόν όλα σε κατηφορικούς λόφους μέσα στην πεδιάδα του Ευρώτα. Στο χωριό Βουτιάνοι (236,2 χλμ.) οι δρομείς μπορούν να δουν καθαρά το στόχο τους και αφού περάσουν τη γέφυρα του Ευρώτα (243,5 χλμ.) συναντιόνται με τους μαθητές των τοπικών σχολείων που θα τους συνοδέψουν στο σημείο 75 και τη γραμμή τερματισμού στη Σπάρτη, την πρωτεύουσα του Νομού Λακωνίας. (245,3 χλμ.).
Η πόλη βγαίνει δυναμικά για να υποδεχθεί τους αθλητές σαν ήρωες, μπροστά στο άγαλμα του βασιλιά Λεωνίδα. Όλοι οι τερματίζοντες αθλητές στεφανόνωνται με ένα στεφάνι ελιάς και τους προσφέρεται ένα κύπελο με νερό από τον Ευρώτα, περίπου όπως τιμούνταν οι Ολυμπιονίκες στα αρχαία χρόνια.