Σύμφωνα με την πρώτη διοικητική διαίρεση του ελληνικού κράτους κατ΄ εντολή, επί Κυβερνήτη Καποδίστρια που έγινε με το Ψήφισμα Ι΄ στις 13 Απριλίου του 1828 (στο Ναύπλιο), η Πελοπόννησος χωρίσθηκε σε επτά "τμήματα". Το "Ε΄ τμήμα" περιελάμβανε το Νησίον, την Καλαμάτα, τα Εμπλάκια, την Ανδρούσα, το Λεοντάριο και τη Δυτική Μάνη, φέροντας το όνομα "Κάτω Μεσσηνία". Το "ΣΤ΄ τμήμα", της ίδιας διαίρεσης περιελάμβανε την Ανατολική Μάνη, τη Μονεμβάσια, τον Μυστρά, τον Πραστό, τον Τυρό και το Λεωνίδιο δηλαδή την Τσακωνιά και έφερε το όνομα "Λακωνία".
Στη συνέχεια επί Βασιλέως Όθωνα με το Β.Δ. της 3 Απριλίου του 1833 (ΦΕΚ 12) "Περί διαιρέσεως του Βασιλείου της Ελλάδος και της Διοικήσεώς του" καθιερώθηκε η "Νομαρχιακή Διαίρεση" σε 10 νομούς. Μεταξύ των 10 αυτών ήταν και ο "Νομός Λακωνίας" με πρωτεύουσα τον Μυστρά. Η δε Ανατολική Μάνη αποτέλεσε τότε μία από τις 4 επαρχίες του Νομού με πρωτεύουσα το Γύθειο, που τότε άλλαξε και το από τουρκοκρατίας όνομα "Μαραθονήσι". Το 1836 ακολούθησε νέα Διοικητική Διαίρεση με Διοικήσεις και Υποδιοικήσεις, όπου τότε ο συσταθείς νομός Λακωνίας χωρίσθηκε σε δύο Διοικήσεις: της Λακεδαίμονος, που περιελάμβανε όλες τις περιοχές εκτός από τη Μάνη, και της Λακωνίας που περιελάμβανε μόνο τη Μάνη. Τότε το Γύθειο έγινε έδρα υποδιοίκησης και αναγνωρίσθηκε Δήμος.
Όμως το 1845, δια του Β.Δ. 5 Δεκεμβρίου 1845, επανήλθε το νομαρχιακό σύστημα διοικητικής διαίρεσης, με συνέπεια τη διάλυση των δύο Υποδιοικήσεων, και την καθιέρωση του Νομού Λακωνίας με πρωτεύουσα τη Σπάρτη και δημιουργία 2 μόνο Επαρχείων, των Μολάων και του Λιμενίου. Αυτό είχε σαν επακόλουθο τον γενικό ξεσηκωμό των Μανιατών. Έτσι προς κατευνασμό των κατοίκων ακολούθησε το Β.Δ. 15 Ιουνίου 1846 (ΦΕΚ 18) με το οποίο συγκροτήθηκε το Επαρχείο Γυθείου.
Τελικά το έτος 1899 θεωρείται ακόμα και σήμερα η λαμπρότερη χρονολογία στην ιστορία τόσο της Μάνης όσο και του σύγχρονου Γυθείου. Και αυτό διότι επί Βασιλέως Γεωργίου του Α΄, με τον νέο Νόμο ΒΧΔ 6 Ιουλίου 1899 "Περί Διοικητικής Διαιρέσεως του Κράτους" η Ελλάδα χωρίσθηκε σε 26 Νομούς, μεταξύ των οποίων ιδρύθηκε, φερόμενος ως 20ος, ο Νομός Λακωνικής, με 3 επαρχίες, (του Γυθείου, του Οιτύλου και των Κυθήρων), με έδρα Νομάρχη το Γύθειο, και ως 21ος ο Νομός Λακεδαίμονος, με 2 επαρχίες της Λακεδαίμονος και της Επιδαύρου Λυμηράς, με έδρα Νομάρχη τη Σπάρτη. Δέκα χρόνια αργότερα, με τον Νόμο ΓΥΛΔ΄ 16 Νοεμβρίου 1909 καταργήθηκε ο Νομός Λακωνικής ενώ οι επαρχίες (Γυθείου και Οιτύλου) υπάχθηκαν στο Νομό Λακωνίας, που υφίσταται μέχρι σήμερα η δε Επαρχία Κυθήρων στον τότε Νομό Αργολίδας και Κορινθίας.
