Στην Πλύτρα, στην περιοχή "ΚΟΚΚΙΝΕΣ", υπάρχει η βυθισμένη πόλη του Αρχαίου Ασωπού, της οποίας τα ερείπια διακρίνονται μέχρι σήμερα με γυμνό μάτι μέσα στη θάλασσα αλλά και κατά μήκος της ακτής.
Λείψανα της Ρωμαϊκής πόλης του Ασωπού η οποία πιθανότατα είχε ανεγερθεί στα ερείπια της αρχαίας πόλης του Ασωπού βρίσκονται στην παραπάνω περιοχή.
Η πόλη βυθίστηκε το 365 μ.Χ. μετά από ισχυρό σεισμό, στον οποίο οφείλεται και ο χωρισμός του βράχου της Μονεμβασιάς.
Ο Ασωπός, μέλος του Κοινού των Ελευθερολακώνων, ήταν αρχαία πόλη που είχε ασφαλές λιμάνι και δικό της νόμισμα με την επιγραφή ΑΣΩΠΕΙΤΩΝ. Ένα τέτοιο νόμισμα φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό μουσείο Σπάρτης.
Σημειώνεται ότι στο Διάταγμα του 1870 περί εγκρίσεως του ρυμοτομικού σχεδίου Πλύτρας σε 9 οικοδομικά τετράγωνα του σχεδιαγράμματος που συνοδεύει το Διάταγμα αναγράφεται η φράση: «ερείπια αρχαίας πόλης».
Στην ίδια όμως θέση με την απόφαση του Υπουργού Προεδρίας Κυβερνήσεως του 1966 περί χαρακτηρισμού ως αρχαιολογικών χώρων και ιστορικών διατηρητέων μνημείων, αναγράφεται η φράση: «εκτεταμένα λείψανα της Ρωμαϊκής πόλεως Ασωπός».
Υπάρχουν δύο απόψεις για τη θέση του αρχαίου Ασωπού. Η μία τον τοποθετεί στη σημερινή θέση Μποζά και η άλλη στη θέση Πλύτρα. Η σύγχυση προήλθε, γιατί στην ίδια περιοχή υπήρχε και άλλη αρχαία πόλη η Κυπαρισσία. Από τα Λακωνικά του Παυσανία, όπου αναφέρει τις αποστάσεις του Ασωπού από τις Ακριές (Κοκκινιά) και το Υπερτελέατον (Βόρ. Φοινικίου) προκύπτει ότι η θέση της Πλύτρας, ήταν η θέση του Ασωπού.
Για την προέλευση της ονομασίας ΑΣΩΠΟΣ υπάρχουν δύο εκδοχές: Η πρώτη προέρχεται από το όνομα κάποιου ήρωα που κατέβηκε στην περιοχή με τους Ηρακλειδείς και η δεύτερη από τον ποταμό που διέσχιζε την πεδιάδα. Πιθανότερη είναι η δεύτερη αφού η ονομασία Ασωπός απαντάται σε πολλούς ποταμούς στην Κορινθία, στην Αττική και στην Βοιωτία και αλλού.
Το Παλαιόκαστρο βρίσκεται στον επαρχιακό δρόμο Παπαδιανίκων - Δαιμονιάς, είναι σε πανοραμική θέση και ήταν η ακρόπολη των αρχαίων πόλεων της ευρύτερης περιοχής. Η θέα από το Παλαιόκαστρο είναι μοναδική βλέποντας κανείς όλο τον Λακωνικό Κόλπο.
ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΜΝΗΜΕΙΟΥ
*Ονομασία Μνημείου: Λείψανα Ρωμαϊκής πόλεως Ασωπός
*Νομός / Δήμος / Διαμέρισμα / Οικισμός: Λακωνίας / Ασωπού / Ασωπού (τ.Παπαδιάνικα) / Πλύτρα
*Θέση:
*Τύπος Κήρυξης: αρχαιολογικός χώρος, ενάλιος αρχαιολογικός χώρος, αρχαίο μνημείο
*Είδος Μνημείου: Ενάλιοι Χώροι, Αρχαιολογικές Θέσεις, Οικιστικά Σύνολα
*Χρονική Περίοδος: Ρωμαϊκή
*Αρχαία/Ιστορική Ονομασία:
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
*Φορέας Προστασίας: Ε' ΕΠΚΑ / ΕΕΑ
*Έδρα Φορέα Προστασίας: Σπάρτη / Αθήνα
*Σημειώσεις σχετικά με την Προστασία: Συναρμοδιότητα / Συναρμοδιότητα
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
*Παρατηρήσεις: Ερείπια της πόλεως εν μέρει καταβυθισμένα.
*Τελευταία Ενημέρωση: 24-06-2003
ΚΗΡΥΞΕΙΣ
*Αριθμός Υπουργικής Απόφασης, Αριθμός ΦΕΚ: ΥΑ 11707/14-6-1966, ΦΕΚ 429/Β/8-7-1966
Φωτογραφίες Αρχαίας Πόλης Ασωπού